TÜRKONFED Ekonomik Beklenti Anketi’ne göre, katılımcıların yüzde 59’u 2018’in son çeyreğinde ekonomik gidişatın, bir önceki çeyreğe göre kötüleştiğini düşünüyor. Üyelerin 2018’in son üç ayındaki üretim hacminin değişikliği hakkındaki görüşleri de ekonomik gidişat ile paralel seyrediyor. Diğer yandan çalışmaya katılan iş dünyası temsilcilerinin, içinde bulunduğumuz döneme ilişkin beklentileri de negatif yönde. Buna göre, anket katılımcılarının yüzde 80’i istihdamın azalacağını, yüzde 76’sı da yatırım harcamalarının düşeceğini öngörüyor. Katılımcılar rekabeti kısıtlayan başlıca sorun olarak da “ödeme gecikmeleri”ni gösteriyor. Sonuçları değerlendiren TÜRKONFED Başkanı Orhan Turan, tahsilat güçlüğüyle ilgili problemlerin KOBİ’lerde finansal krize sebep olmasını engellemek amacıyla, “önce küçüğü düşün” ilkesi çerçevesinde önlemler alınması gerektiğini söyledi.

İstanbul / Türk Girişim ve İş Dünyası Konfederasyonu’nun (TÜRKONFED) Türkiye genelinde nabzını tutan, bölgesel ve sektörel federasyonları ile bölgelerden gelen iş insanlarından oluşan Genişletilmiş Yönetim Kurulu Üyeleri’nin (G59) ekonomiye ilişkin görüşlerini almak üzere üç ayda bir gerçekleştirilen “Ekonomik Beklenti Anketi”nin dördüncü çeyrek sonuçları yayınlandı. G59 üyelerinin yüzde 80’inin yanıtladığı, “2018 Dördüncü Çeyrek Görüşleri ve 2019 İlk Çeyrek Beklentileri”ni yansıtan çalışmaya göre; katılımcıların yüzde 59’u 2018’in son çeyreğinde ekonomik gidişatın kötüleştiğini ifade ediyor.

 Üyelerin yüzde 26’sı üçüncü çeyreğe göre ekonomik beklentilerinin aynı olduğunu, yüzde 15’i ise daha iyi gittiğini düşünüyor. İyimser olan veya dördüncü çeyrekte ekonominin üçüncü çeyreğe göre aynı kaldığını düşünen üyelerin çoğunun turizm sektörünün önde olduğu Akdeniz, Ege, İstanbul gibi bölgelerden olması dikkat çekiyor. Üyelerin 2018’in son üç ayındaki üretim hacminin değişikliği hakkındaki görüşleri de ekonomik gidişat ile paralel seyrediyor. Katılımcıların yüzde 59’u üretimlerinin dördüncü çeyrekte üçüncü çeyreğe göre daraldığını, yüzde 30’u aynı kaldığını ve yüzde 11’i arttığını belirtiyor.

 Kötüleşen 4. Çeyrek Beklentilerinden Sonra, Birinci Çeyrek Beklentilerinde Bir Düzelme Yok...

Çalışmaya katılan üyelerin gelecek döneme ilişkin beklentileri de ağırlıklı olarak negatif seyrediyor. Buna göre, anket katılımcılarının yüzde 41’i ilk çeyrekte dördüncü çeyreğe göre ekonomik gidişatın gerileyeceği beklentisindeyken, yüzde 52’si 2019 birinci çeyreğinde ekonomik canlılığın 2018’in dördüncü çeyreğine göre değişmeyeceğini bekliyor; katılımcıların yüzde 7’si ise ekonomik canlılığın artacağı görüşünde.

 Satış fiyatlarının artması yönünde görüş belirtenlerin oranı yüzde 46 olurken, katılımcıların yüzde 80’i ise istihdamın azalacağını, yani işsizliğin artacağını tahmin ediyor. Katılımcıların yüzde 76’sı ise 2019’un birinci çeyreğinde 2018’in dördüncü çeyreğine göre yatırım harcamalarının düşeceğini, yüzde 43’ü de faiz oranlarının aynı kalacağını öngörüyor.

 Ekonomiyle ilgili yapısal soruları da yanıtlayan katılımcılara göre, üretimlerini kısıtlayan faktörlerin başında yüzde 41 ile “talep yetersizliği” geliyor. Bu problemi yüzde 31 ile “faiz/kur seviyelerinin oynaklığı”, yüzde 30 ile kredi teminatları, likidite sıkışıklığı ve ödemelerin gecikmesi gibi sorunları kapsayan “mali imkansızlıklar” takip ediyor.

 Ödeme Sorunları Rekabeti Kısıtlıyor

Çalışma kapsamında katılımcılara daha uzun bir bakış açısıyla sorulan rekabet soruları, diğer soruların aksine yapısal faktörleri ortaya çıkarmaya çalışıyor. Katılımcılara göre rekabeti kısıtlayan başlıca sorun “ödeme gecikmeleri”. İkinci sırada “sanayinin toplam üretimdeki ağırlığı”, üçüncü sırada ise “dış ticaret hacmi” yer alıyor. Anketi cevaplayanlar “Ar-Ge yatırımları”nı rekabeti etkileyen dördüncü önemli faktör olarak görürken, “kişi başına düşen kredi miktarını” ise son sıraya yerleştiriyor.

 Orhan Turan: “Önce küçüğü düşün ilkesi çerçevesinde KOBİ’ler odağa alınmalı”

Anketin sonuçlarını değerlendiren TÜRKONFED Yönetim Kurulu Başkanı Orhan Turan, KOBİ’lerin kısa ve orta vadede en önemli sorun olarak likidite sıkıntısını dile getirdiğini ifade etti. Nakit akışı ve ödeme sorunlarının çözülmesi için KOBİ’lerin odağa alındığı politikalar geliştirilmesi gerekliliğini dile getiren Turan, “Önce Küçüğü Düşün” ilkesini hatırlattı. “KOBİ’ler finansmana erişimde orta ve büyük ölçekli firmalara göre, her zaman daha dezavantajlı durumda bulunuyor. Finansmana erişimin zorlaştığı ve paranın hareket etmediği dönemlerde, KOBİ’lerimiz tahsilat başta olmak üzere reel sektörün kilitlenmesine neden olan sıkıntılar yaşıyor. Bunun için uzun bir süredir “Önce Küçüğü Düşün” ilkesi çerçevesinde önlemler alınmasını gerektiğini anlatıyoruz. Önerimiz de olan Devlet Destekli Ticari Alacak Sigortası’nın hayata geçmesini önemsiyoruz. Ödemelerin 30 gün ile sınırlandırılması, ödemeyenlerin denetlenmesi, kamu ve yerel yönetimlerin de sürecin içine dahil edilmesi gerektiğini düşünüyoruz. Bunun için gerekli hukuki ve kurumsal altyapının kurulması ile KOBİ’lerimiz finansal dalgalanmalara karşı daha dirençli olacaktır” dedi.