İSTANBUL

Bilindiği gibi Güreş Türklerin ata sporudur. Güreş; İki güreşçinin birbirlerine vurmaksızın rakiplerini yenmeye çalıştıkları bir spor türüdür. Güreşte sırtı yere değen güreşçi güreşi kaybeder.

Güreş sporunun tarihi MÖ. 648 yılına kadar uzanır.  Güreş sporu Antik Yunan'da Olimpiyat Oyunlarında "Pankreas" adıyla bulunuyordur. Pankreas'ın günümüzdeki güreşten farkı o zamanlar bu sporun boks-güreş karışımı bir spor dalı olarak yapılmasıdır. Romalılar bu sporun sert yanlarını ortadan kaldırıp greko-romen stilini ortaya çıkardır. Greko-Romen, İlkçağ sonlarında Akdeniz havzasına egemen olan kültüre verilen isimdir.

Güreş sporunda ulusal stiller

1. Türkiye; Yağlı Güreş, Karakucak güreşleri, Aba Güreş

2. Japonya; Sumo Güreşi

3. Moğolistan; Moğol Güreşi

4. ABD; Amerikan Güreşi

5. Hindistan;  Pehlwani

Dünyadaki güreş sporu stilleri

1. Greko-Romen

2. Serbest stil

Güreş sporunda oyunun süresi 10 dakikadır. Güreş yarışmaları 8X8 metre genişliğinde, yanında 2 metrelik boşluk bulunan minderde yapılır. Olimpiyat ve Dünya Şampiyonası karşılaşmaları ise 6X6 metre genişliğindeki minderlerde yapılır. Güreş sporunda 1 orta hakem, 3 de yan hakem bulunmaktadır.

Güreş sporunun bazı kuralları

Greko-romende güreşçiler ayaklarını kullanamazlar, rakiplerini ancak bellerinin üstünden tutabilirler. Buna karşılık, serbest güreşte, canını yakmamak, faul yapmamak kaydı ile rakibinin her yanından tutarak güreş yapılabilmektedir.

Greko-Romen güreş stilini ilk uygulayan türk güreşçiler

1. Koca Yusuf

2. Kara Ahmet

3. Hergeleci İbrahim

4. Filiz Nurullah

5. Kurtdereli Mehmet

6. Adalı Halil

7. Mandıralı Ahmet

8. Kara Osman

Muhabir arkadaşım Sinan Beratlıgil ile ortaklaşa hazırladığımız bu haberimizde yukarıda ismini saydığımız  Kurtdereli Mehmet pehlivan anısına düzenlenen ve bu yıl 59. su gerçekleşecek olan Geleneksel Kurtdereli Güreşlerinden size bahsedeceğiz. Önce Cihan pehlivanımız Kurtdereli Mehmet Pehlivanı kısaca tanıyalım. 

Dünya Şampiyonu pehlivanımız olan Kurtdereli Mehmet, 1864 yılında, şimdi Bulgaristan sınırları içinde bulunan ve Türklerin yoğun olarak yaşadığı Deliorman bölgesindeki Tırnova vilayetinin Selvi kasabasına bağlı Bukriva (Çobanköy) köyünde doğdu. Ailesi, “93 Harbi” diye bilinen 1876–1878 Osmanlı-Rus Harbi sıralarında Türkiye’ye göçerek, Balıkesir’in Kurtdere Köyü'ne yerleşti.

 İlk güreşleri 

Yapılı bir çocuk olan Mehmet, ata sporumuz olan güreşe küçük yaşta, kendi köyünde başladı. 19 yaşına gelince, 1.89 boyu ve 123 kiloluk cüssesi ile kendini, önce düğün güreşlerinde gösterdi. Ardından panayır güreşlerine katıldı. Körpe delikanlı olan Mehmet, ilk derslerini Kadırga Meydanı güreşçilerinden Ahmet Pehlivan ile Adapazarlı Cinci Hoca'dan aldı. Kurtdereli Mehmet, Susurluğun Kepekler köyündeki bir düğünde, zamanının başpehlivanlarından, kendisinden yaşça ve tecrübece büyük olan Katrancı Halil Pehlivana meydan okuyarak onunla güreş tuttu. Adeta kan kusarak yaptığı güreş, hayatının en büyük yenilgisini almasına ve sağlığının bozularak bir yıl yatağa bağımlı kalmasına neden oldu. Birkaç yıl sonra 1885'de 21 yaşında iken, yine bir zamanının efsanesi ve tüm zamanların en büyük güreşçisi olan Koca Yusuf ile güreş tuttu. Ancak Koca Yusuf, güreşi yarım bırakarak: “Yazıktır, ezdirmeyin bu yetenekli delikanlıyı bana. O, ileride büyük bir pehlivan olacak” diye olgunluk gösterdi ve parsayı (seyirciden toplanan parayı) ona bıraktı. Bu tarihten sonra Kurtdereli Mehmet, yaptığı güreşlerle tanınmaya başlandı. Ünü; Balıkesir, Bursa, Çanakkale ile bütün Ege ve Marmara'ya yayıldı. Bu sıralarda, Yörük Ali Pehlivan'ın çırağı olan ve hayatı boyunca hiç yenilgi yüzü görmemiş olan Çolak Mümin Pehlivan, kendisine ustalık yaptı. Kurtdereli, kendinden büyük ve kuvvetli pehlivanları yenmeye başlayınca, yağlı güreş camiasında 'Kurtdereli Mehmet Pehlivan' adıyla nâm saldı. 1,95 boyunda, 148 kilo ağırlığındaydı. Devrinin meşhur pehlivanları Koca Yusuf, Adalı Halil, Kara Ahmet, Katrancı Halil, Karagöz Ali, Filiz Nurullah ve Hergeleci İbrahim ile güreşleri oldu. 

Cihan Şampiyonu olması 

Kurtdereli, 1899 yılında Kırkpınar'da, Kara Osman ve Adalı Halil'i yenerek Kırkpınar Başpehlivanlığı unvanını da elde etti. 1900 yılı yazında, Paris Uluslararası Fuarı nedeniyle bir Dünya Şampiyonası düzenlendi. Kurtdereli, Paris'e geldiğinde, ne şampiyonada yer bulabildi, ne de güreşecek güreşçi. Kurtdereli, Paris ve Londra'da yaptığı güreşlerde, “Hint Kaplanı” diye anılan Doğu'nun yenilmez şampiyonu Gulam Rüstem'i, Britanya  Adaları Başpehlivanı Chalve'yi ve Rus asıllı büyük şampiyon Hackenschmit'i yenerek adını dünyaya duyurdu. İki saati aşan bir güreşten sonra Kurtdereli, Gulam'ı yere attı ve sol omuzu üzerine düşen Gulam, güreşemeyeceğini söyleyince başka bir zamana ertelenen güreş, ikinci kez yapılacağı sırada, Gulam'ın Hindistan'a kaçtığı anlaşıldı. Kurtdereli, daha sonra Londra, Viyana ve Berlin'de yapılan turnuvalara katılarak adını tüm dünyaya bir kez daha duyurdu. Kurtdereli, Berlin'de yaptığı beş maçtan ikisini kazanıp, üçünde de berabere kaldı. 

Kurtdereli Mehmet Pehlivan ve Mustafa Kemal Atatürk

Prof. Dr. Afet İnan, Atatürk'le ilgili anılarında, kendisinin, bu güreşleri, güreş yapılan yere bizzat Atatürk'le birlikte gelerek izlediğini şöyle anlatmaktadır: 'Anadolu Ajansının sorduğu soruya cevaben, Kurtdereli'nin o sözü söylemesinden sonra, Atatürk'e, hakem yerinde oturan yaşlı Kurtdereli'yi gösterdiler ve onun hakkında bazı şeyler söylediler. Bu sözler, Atatürk'ün hislerinin en derin noktasına tesir etmiş ve bu hal, o anda gözlerinden akan birkaç damla yaşla ortaya çıkmıştı.' Atatürk, güreşleri seyrederken, bilhassa Kurtdereli Mehmet Pehlivan'dan gözlerini ayırmamıştır. O gün, Çankaya'ya döner dönmez, eski başpehlivana bir mektup yazar ve bu mektubu, bir armağanla birlikte Kılıç Ali ve Salih Bozok ile gece yarısı Kurtdereli'ye vermek üzere gönderir. Kurtdereli, Suyolcu Mehmet Pehlivan ile kaldığı Zafer Oteli'ndeyken uykudan kaldırılır. Atatürk'ün gönderdiği para armağanı olan 1000 lirayı ve kendisine övgülerle dolu mektubunu yaşlı pehlivana verirler. Kurtdereli, ummadığı ve beklemediği bu iltifattan dolayı ağlar ve dualar eder.  

Atatürk'ün yazdığı, Türk sporcusu için bir direktif niteliğinde olan, Kurtdereli'nin değerli kişiliğini ve üstün görüşünü yansıtan bu mektup şöyledir: 

"Kurtdereli Mehmet Pehlivan'a... Ankara - 15.11.1931  

Seni, cihanda ün almış bir Türk pehlivanı olarak tanıdım. Parlak muvaffakiyetlerinin sırrını şu sözlerle izah ettiğini de öğrendim: 'Ben, her güreşte, arkamda Türk milletinin bulunduğunu ve millet şerefini düşünürdüm...' 
Bu dediğini, en az yaptıkların kadar beğendim. Onun için senin bu değerli sözünü, Türk sporcularına bir meslek düsturu olarak kaydediyorum. Bununla, senden ve sözlerinden ne kadar memnun olduğumu anlarsın. 
Çoluk-çocuğun için sana,  ufak bir armağan gönderiyorum. O bu mektubumla beraberdir.
Pehlivan! Ömrünün, tam sağlıkla uzun sürmesini dilerim. 
Gazi Mustafa Kemal. 

Bu değerli cihan pehlivanımızı gururla yad edip andıktan sonra onun ününü yeni nesillere aktarmak adına  yıllardır düzenlenen geleneksel güreş günlerimizden bahsedelim. 

Cihan Şampiyonu Kurtdereli Mehmet Pehlivan anısına bu sene 59.'su düzenlenecek olan Geleneksel Kurtdereli Güreşlerine Karası Belediye Başkanı Yücel Yılmaz herkesi davet ediyor. 

Yücel Yılmaz ’’Gelin bir arada olmanın tadını hep birlikte çıkaralım, şehrimizin ve kültürümüzün öğelerini hep birlikte yaşayalım ve yaşatalım!Peki 3 gün boyunca neler yapacağız?10 Ağustos Cuma günü öncelikle er meydanında güreşçilerimizin boy ayrımları yapılacak. Kurtdere Mahallemizde Anıt Mezar ziyaretiyle bir araya geleceğimiz geleneksel buluşmamızda Mevlid-i Şerif okuyacak ve misafirlerimize Mevlit Yemeği ikram edeceğiz. Mehter Takımı ve dualar eşliğinde açılışını yapacağımız yağlı güreş müsabakalarında pehlivanlarımız er meydanına çıkacaklar. İlk günün akşamı Karesi Merkez'de de bir dizi etkinliğimiz olacak. Belediyemizin önünde Kurtdereli Mehmet Pehlivan anısına fotoğraf sergimiz açılacak ve ardından kortej yürüyüşü gerçekleştireceğiz. Yürüyüş sonrası Cihan Şampiyonumuzun Anıtına çelenk sunumu yapacağız ve hemen ardından Amfi Tiyatro'da muhteşem bir konserimiz olacak. 11 Ağustos Cumartesi günü, er meydanında tüm gün pehlivanlarımızı doya doya izleyecek ve bu büyük heyecana hep birlikte tanık olacağız. 12 Ağustos Pazar günü ise Yağlı Güreş Müsabakalarının ardından Başpehlivanların Kura Çekimi ve Bayrak Geçit Töreni gerçekleştirilecek. Ardından Başpehlivanlık Final Güreşi'nde büyük heyecanı yaşayacağız ve ödül törenimizle kapanışı gerçekleştireceğiz.’’ dedi

Karesi Belediye Başkanı Yücel Yılmaz   KURTDEREL için Bursa ve İstanbul'da

Karesi Belediye Başkanı Yücel Yılmaz, 10-11-12 Ağustos'ta Kurtdere Mahallesi'nde, Cihan Pehlivanı Kurtdereli Mehmet Pehlivan anısına düzenlenecek olan Kurtdereli Güreşleri'ne davet için Bursa ve İstanbul'daydı. Başkan Yılmaz'a, Başkan Yardımcıları Yusuf Hocaoğlu ve Yasin Sağay da eşlik etti.

TANITIM TOPLANTISINA KATILDI
Bursa Büyükşehir Belediye Başkanı Alinur Aktaş'ı ziyaret ederek kırmızı dipli mum ile Kurtdereli Güreşleri'ne davet eden Yılmaz, ayrıca Bursa Valiliği, Bursa Büyükşehir Belediyesi, Bursa Ticaret ve Sanayi Odası, Osmangazi Belediyesi ve Tarihi Çarşı ve Hanlar Birliği işbirliği ile bu yıl 3 Ağustos-3 Kasım tarihleri arasında düzenlenecek ‘Payitaht Çarşı Alışveriş Günleri’nin tanıtım toplantısına katıldı.

BURSA'NIN ARDINDAN İSTANBUL
Bursa ziyaretlerinin ardından İstanbul'a geçen Başkan Yücel Yılmaz, İstanbul'da Sancaktepe Belediye Başkanı İsmail Erdem ve Ümraniye Belediye Başkanı Hasan Can'ı ziyaret ederek Cihan Pehlivanı Kurtdereli Mehmet Pehlivan anısına düzenlenecek güreşlere davet etti.