Değerli okurlarım; kokular yaşamımızda etkin bir role sahiptir. Ancak koku alamıyorum diyorsanız, bir sağlık sorununuz olabilir. Burada sakin olmanızda yarar olduğuna inanıyorum. Doktorların tespitleri ışığında şu bilgiyi paylaşmak gerekiyor; koku alamıyorsanız ya, bir viral enfeksiyon sonrası üç-beş günlük bir durum vardır ya da bir rahatsızlığınız vardır. Eğer grip değilseniz, sinüzitiniz yoksa, burnunuzda bir tıkanıklık yoksa, hastalığınız iyileşmişse ve hala koku alamıyorsanız o zaman bir an önce doktora başvurmanız gerekmektedir. Çünkü koku hücreleriniz zedelenmiş, viral enfeksiyon sonrası koku hücrelerinden elektriksel sinyalin gittiği koku soğancığında bir hasar ortaya çıkmış olabilir. Koku alamıyorum diyorsanız; ne zaman başladığı, ne kadar süredir devam ettiği ve hangi hastalıktan sonra olduğu çok önemlidir. Tat duyusu normalde dil üzerindeki tat alıcıları ile algılanır, ama lezzet kavramı koku, tat, doku ve ısının bir birleşimidir. Bu yüzden grip, sinüzit, alerjik nezle ya da diğer burun tıkanıklığına bağlı hava akımının bozulduğu durumlarda, lezzet algımız da bozulur. Özellikle aromatik tatların algılanmasında, düzgün bir şekilde koku alabilmek büyük bir önem taşır. Koku duyusunun eşlik etmediği bir lezzet algısı, sadece temel tatları içeren kuru bir lezzetten öteye gidemez. *Koku duyusu havadaki koku partiküllerinin buruna taşınması ile oluşur. Burun mukozasının üst 1/3 lük bölümü koku duyusuna hassas olan bölgedir. Bu bölgede milyonlarca koku alma görevi olan hücre mevcuttur. Burun solunumu yoluyla alınan koku molekülleri burun boşluğunun en üst bölümünde bulunan mukozada eriyerek burada bulunan koku sinirlerini uyarırlar. Bu bölgeden ana koku sinirleri (n. olfactorius) gönderilen koku sinyalleri beyinde bulunan her iki koku merkezine(piriform kortexe) iletilir ve bu şekilde koku alınmış olur. Normal solunumla, havanın çoğu burnun alt kısmından geçer. Az bir kısmı üst taraftaki koku bölgesinden geçer. Derin nefes alma ile beraber daha çok hava koku bölgesine ulaşacağı için daha fazla koku alınır. Koku alamama denilen durum burnumuz tarafından saptanan koku moleküllerinin burun içindeki koku hücreleri ile etkileşime geçmemesi ve daha sonrada beyindeki koku merkezinde(piriform kortexde) bir elektriksel aktivite oluşturmayıp koku duyusunun tanımlanamamasıdır. Koku hiç alamamaya anosmi, kokunun az alınmasına hiposmi denir. Koku bozukluğu tek taraflı ise bu durum bazen fark edilmeyebilir. Değerli okuurlarım, koku duyusu değişik şekillerde bozulabilir. Az koku almaya hiposmi, hiç koku alamamaya anosmi,normal kişilere göre artmış şekilde koku almaya hiperosmi, hiç kokulu uyaran yokken koku almaya phantosmi, var olan kokuyu farklı şekilde algılamaya parosmi, kötü koku algılamaya da kakosmi denir. (Devamı yarın)