“Fatih Sultan Mehmet, tarihin seyrini ve akışını değiştiren bir komutan.”

Pendik Belediyesi Atatürk Kültür Merkezi’nde düzenlenen, belediyenin Facebook ve Youtube hesaplarından canlı olarak takip edilen programın moderatörlüğünü Cansu Canan yaptı. Fatih Sultan Mehmet’in kişiliği, komutanlığı, devlet adamlığı vb. konuların ele alındığı programda izleyicilerden gelen sorulara da yer verildi.

Afyoncu, Fatih Sultan Mehmet’in iki kez tahta geçtiğini hatırlatarak Fatih’in tahta ilk çıktığında başarısız olduğunu ancak ikinci tahta çıktığında kendisini kabul ettirmek için babası 2. Murat’ı geçmek için büyük bir başarı göstermesi gerektiğine inandığını belirterek “Fatih Sultan Mehmet, tarihin seyrini ve akışını değiştiren bir komutan. 1430’da doğuyor, 14 yaşındayken tahta çıkıyor. Babası 2. Murat, Osmanlı tarihinde tahtı bırakan tek padişah. Fatih’in ilk hükümdarlığı başarısızdır. Fatih, ilk padişahlığının ardından şehzadelik döneminde Manisa’da bir padişah gibi davranmıştır. Çünkü tahtan indirilmeyi kabul etmemiştir ve ikinci hükümdarlığında tahta çıkana kadar bir padişah gibi davranmıştır. Şubat 1451’de ikinci kez tahta çıktığında başarısız biri olarak görüldü. İlk hükümdarlığı başarısız geçince kendisini kabul ettirmesi için büyük bir başarı göstermesi gerekiyordu. Babası 2. Murat, Varna’da büyük bir savaş kazanmış ve babasının kazandığı savaş Fatih’in hükümdarlığını gölgelemiş, babasını geçmesi lazım gelmiştir. Kafasında hep bu düşünce vardır.”

İstanbul’un fethinde devlet ikiye bölündü

İstanbul’un fethinde devletin ikiye bölündüğünü söyleyen Afyoncu: “1444’ten beri İstanbul’un fethi gündeminde ve kendi hükümdarlığına Çandarlı Halil Paşa’nın engel olduğuna inanıyor. İstanbul’un fethi sırasında devamlı Çandarlı’yla bir çekişme var. Çandarlı orada iki şey için uğraşıyor. İstanbul’un fethinin başarısız olması durumunda devletin zor duruma gireceğini düşünüyor. Başarılı olduğunda da kellesinin gideceğini biliyor, bunun mücadelesi var. İstanbul’un fethinde devlet ikiye bölünmüş durumda bir kısım fetih istiyor Fatih Sultan Mehmet, Akşemseddin, Şehabettin Paşa, Zağanos Paşa gibi... Bir grup da Çandarlı’nın etrafında kuşatmanın kaldırılmasını istiyor. Fetih’in ardından Çandarlı veziriazamlıktan indirilmiş ve öldürülmüştür. Burada çok kuvvetli bir veziriazamın devre dışı kaldığını görüyorsunuz.”

“Fatih, İmparatorluğun parçalanmasının önüne geçecek sistemi kurmuş, ona göre bir yönetim müessesesi oluşturmuştur. Bizim imparatorluk dediğimiz klasik temel altyapısını sağlamış ve dünyanın da en büyük hükümdarlarından biri olarak tarihe geçmiştir.”

İstanbul’un fethinin anahtarının Varna Savaşı olduğunu ifade eden Erhan Afyoncu, Varna Savaşı ile fetih esnasında Avrupa’dan gelecek yardımların önünün kesildiğini kaydederek “İstanbul’un fethinin anahtarı Varna Savaşı’dır. Çünkü biz Varna’da Avrupa’dan gelecek yardımların önünü kestik. Haçlı ordularına büyük bir darbe indirdik. Varna olmadan İstanbul’u kuşatsaydınız büyük bir yardım ordusu gelirdi, Macarlarla birlikte. Varna aslında İstanbul’un Katolik mi Müslüman mı olacağına dair bir savaştı. Türkler kazandı ve İstanbul Katolik hâkimiyeti girmedi.” dedi.

Fatih’in kurduğu temellerle imparatorluğun 400 sene daha sürdüğünü kaydeden Afyoncu: “Fatih, İmparatorluğun parçalanmasının önüne geçecek sistemi kurmuş, ona göre bir yönetim müessesesi oluşturmuştur. Bizim imparatorluk dediğimiz klasik temel altyapısını sağlamış ve dünyanın da en büyük hükümdarlarından biri olarak tarihe geçmiştir.” dedi.