İSTANBUL

Kadıköy Halk Eğitimi Merkezi’nin İstanbul Üniversitesi işbirliği ile düzenlediği “Sırdan Sırmaya Donanma-yı Hümayun” Çini ve El Nakışları Sergisi’nin açılışına gitme fırsatı bulamamıştık. Bu serginin düzenlendiği İstanbul Üniversitesi II. Beyazid Türk Hamam Kültürü Müzesi’nde sergiyle paralel düzenlenen, İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi öğretim üyesi Doç.Dr. Emrah Sefa Gürkan’ın Osmanlı Gemileri ve Korsanlık semineri bu sergiyi gezme fırsatı verdi bize. Bu arada İstanbul Üniversitesi’nin bu müzeyi ilk kez kendi eserleri dışında bir kuruma, Kadıköy Halk Eğitim Merkezi’ne tahsis ettiğini de öğrendik. Sergi eylül sonuna kadar açık kalacak. Doç.Dr. Gürkan, Osmanlı gemilerinin tarihsel gelişimini ve Osmanlı’da korsanlığı anlattığı seminerde; O dönemdeki korsanlığın bugün bilinen anlamından çok farklı olduğunu ifade ederken, Osmanlı’da korsanlığın deniz komandosu sınıfına verilen isim olduğunu, Osmanlı İmparatorluğu’nda korsanlığın illegal şekilde başkalarının malına ve canına kastetmek olmadığını aksine korsanların devlet çıkarına düşmanla savaştıklarını anlattı.

Seminerin dinleyicileri arasında; İstanbul Üniversitesi Genel Sekreter Yardımcısı Figen Cihan, İstanbul İl Milli Eğitim Müdürlüğü Hayat Boyu Öğrenmeden Sorumlu Şube Müdürü Veysi Çivilibal, İstanbul Üniversitesi Müzeler Müdürü Güner Sağır, II.Bayezid Türk Hamam Kültürü Müzesi Birim Sorumlusu Yazgülü Turan, Levent Natuk Birkan Halk Eğitim Merkezi Müdürü Hatice Orhan, Çekmeköy Halk Eğitim Merkezi Müdürü Mustafa Kemal Topaloğlu, öğretmenler kursiyerler ve üniversite öğrencileri vardı. Kadıköy Halk Eğitim Merkezi Müdürü Hülya Narsap, seminer öncesi yaptığı konuşmada önce Doç.Dr. Emrah Sefa Gürkan’ın kısa bir özgeçmişini okudu. Emrah Sefa Gürkan kimdir? Bilkent Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölümü’nde lisans çalışmalarını tamamladıktan (2003) sonra, aynı üniversitede Halil İnalcık’ın danışmanlığında Batı Akdeniz’deki Osmanlı korsanları hakkında yazdığı tez ile yüksek lisans diplomasını aldı (2006). Ardından Georgetown Üniversitesi Yeniçağ Avrupa Tarihi kürsüsünde Gábor Ágoston ile yazdığı (Onaltıncı Yüzyıl Akdeniz’inde Casusluk) başlıklı tez ile doktor unvanını aldı (2012). Gürkan, Yeniçağ Avrupa ve Akdeniz tarihi üzerine uzmanlaşmaktadır. İstihbarat, korsanlık, kölelik, ihtida, gemi teknolojisi, Osmanlı – Avrupa ilişkileri ve Akdeniz serhaddi gibi konular üzerine makaleleri ve Sultanın Casusları ve Sultanın Korsanları adlı iki incelemesi bulunmaktadır.

Ottoman History Podcast'ın kurucu editörlerinden biridir. İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Bölümü’nde öğretim üyeliği yapan Doç. Dr. Gürkan 14. Kadir Has Ödülleri’nde Gelecek Vadeden Bilim İnsanı Ödülü’ne layık görülmüştür. Aynı yıl Sultanın Korsanları adlı kitabı Türkiye Bilimler Akademisi Bilimsel Telif Eser Ödülü’nü alırken, kendisi de gene Türkiye Bilimler Akademisi’nin verdiği Üstün Başarılı Genç Bilim Adamı Ödülü’ne hak kazanmıştır. Öğretmen ve kursiyerlere teşekkür Öğretmenlerin özellikle Osmanlı’nın fetihlerdeki mücadelesinde donanmanın önemine dikkat çektiklerini belirten Hülya Narsap daha sonra şunları söyledi; “Öğretmenlerimiz kursiyerleri bu konuda araştırma yapmaya sevk etti ve yapılan araştırmalar sonucunda ortaya böyle güzel eserler çıktı. Bu güzel eserler için öğretmenlerimize ve kursiyerlerimize huzurlarınızda teşekkür ediyorum.” Serginin açılışının bir ay önce yapıldığını hatırlatan Hülya Narsap, “Bir ay sürecinde müzeyi 3 bin kişi gezmiş bulunmakta. Müzeyi gezenler içerisinde Türk ve yabancı misafirler de var. Türk tarihinden önemli özellikler içeren bu sergi ile tarihimizi ve kültürel mirasımızı da tanıtmış olmanın gururunu yaşıyoruz.” dedi Sergi bu ekibin bu konudaki ilk çalışması değilmiş. Aynı ekip daha önce de Beylerbeyi Sarayında “Sırdan Sırmaya Mevlana ve Selçuklu Medeniyeti” sergisini gerçekleştirmiş. Selçuklu eserlerini ve evrensel düşünceleriyle dünyaya mâl olmuş Hz. Mevlana’nın felsefesini araştırarak eserlerimize yansıtmış. Ne söylediler? Sergide yer alan birbirinden güzel eserlere hayat veren kursiyerleri yetiştiren öğretmenlere de sergi ile ilgili düşüncelerini sorduk. İşte söyledikleri; Çini öğretmeni Esra Yavuz Öncelikle Sır’dan Sırmaya’nın açılımını anlatayım. “Sır” çininin sır’rını, “sırma” da nakışta kullanılan sırma ipliği temsil ediyor. Serginin temasının ne olacağına karar verirken Prof. Dr. İdris Bostan hocanın “ Kürekli ve Yelkenli Osmanlı Gemileri “ isimli kitabı karşıma çıktı.

Görkemli Osmanlı gemilerine ve Osmanlı Donanmasının büyüklüğüne ve hayran oldum. Zekiye hocamla tema konusunda mutabık olduk . 6 ay içerisinde yol arkadaşım Zekiye hocamla ve öğrencilerimizle birlikte özverili bir çalışma sonucunda “Sır’dan Sırmaya Donanma-yı Hümayûn” sergimizi hazırladık. İstanbul Üniversitesi II. Bayezid Türk Hamam Kültürü Müzesi birim sorumlusu Yazgülü Turan hanımla projemizi paylaştık ve projemiz “Müzeyum” müdürlüğünce kabul gördü. Nihayetinde görkemli bir törenle açılışımızı gerçekleştirdik.” Çini kursiyerleri; Ayla Akgül, Ayfer Aydıngöz, Aynur Koç, Ayşegül Ersanlı, Betül Peker, Dilek Akyol, Güner Öztürk, Fatma Kanal, Hilal Kevser Danacı, Mehmet Toprakkale, Merve mete, Mine Yılmaz, Miyase Özlü, Nezihe Banu Ordu, Oya Akyazı, Sema Hikmet, Sema Uçar, Sevda Doğan, Şeniz Peker, Yeşim Mağden Nakış öğretmeni Zekiye Ensari “Bu konuyu çalışma kararı bizi çok heyecanlandırdı. Karar verdikten sonra araştırmalara başladık. Kaynak kitaplardan faydalandık. Özellikle Prof.Dr. İdris Bostan hocamızın kitapları bize bir ışık oldu. Bu kitapların ışığında kalyonları, geleneksel Türk nakış teknikleriyle günümüze taşımaya uğraştık. Maraş İşi, Antep İşi, Türk İşi, Kaneviçe, Goblen, Çin İğnesi, Bartın İşi ve iğne tekniklerini kullanarak kalyonlarımıza hayat verdik” Nakış kursiyerleri; Aynur Emre, Aynur Kaya, Asuman Özdemir, Ayşen Köseler, Ayşe Pekdoğan, Dilek Akyol, Emine Arabacı, Esin Görener, Emral Ersönmez, Fatma Avsallı, Gülnisa Gökırmak, İpek Gelmiş, Meryem Ekşioğlu, Necmiye Uğur, Nermin Güllü, Nurgül Apan, Nilgün Taylan, Pervin Sevinç, Seher Güray, Şerife Akpınar, Şükran Bozkur