İSTANBUL

Bu yıl 14’ncüsü verilen Kadir Has Üstün Başarı Ödülü, Osmanlı sosyal ve ekonomik tarihi çalışmalarında yeni bulgular ortaya koyması nedeniyle Prof. Dr. Şevket Pamuk’a verildi. ‘Gelecek Vadeden Bilim İnsanı Ödülü’ ise Osmanlı tarih yazınına getirdiği farklı katkılar nedeniyle Doç. Dr. Emrah Safa Gürkan’ın oldu.

Rektörlük Ödül töreninde ayrıca rektörlük görev değişimi de yapıldı. Prof. Dr. Sondan Durukanoğlu Feyiz, Kadir Has Üniversitesi Rektör Vekili olarak atandı.

Kadir Has Üniversitesi tarafından, üniversitenin kurucusu Kadir Has'ın ismini yaşatmak amacıyla her yıl verilen Kadir Has Ödülleri sahiplerini buldu. Kadir Has Ödüllerinin bu yılki konusu Osmanlıyı Anlamak / Araştırmak: Sosyal ve Ekonomik Tarih Çalışmaları olarak belirlenmişti.

Osmanlı sosyal ve ekonomik tarihi çalışmalarında yeni bulgular ortaya koyması; her iki alanın verilerini analitik yaklaşımla ele alan çığır açıcı ve öncü çalışmalarıyla uluslararası alanda kabul görmesi; ortaya koyduğu dünya ölçeğindeki karşılaştırmalı çalışmaları ve aldığı saygın görevler, ödüllerle Türkiye’nin uluslararası alandaki tanınırlığına yaptığı katkılar göz önünde bulundurularak, Üstün Başarı Ödülüne layık görülen isim Boğaziçi Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Enstitüsü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Şevket Pamuk oldu.

Gelecek Vadeden Bilim İnsanı Ödülü ise oybirliğiyle 29 Mayıs Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Emrah Safa Gürkan’a verildi. Doç. Dr. Gürkan’ın arşiv belgelerini kullanarak ufuk açıcı ve derinlikli çözümlemeler getiren çalışmaları, Osmanlı sosyal tarihini Avrupa ve Akdeniz tarihi çerçevelerinde incelemeyi mümkün kılan yaklaşımı; Yeniçağ Akdenizinde Osmanlı, Venedik ve İspanya coğrafyalarını sosyo-ekonomik temalar üzerinden karşılaştırmalı şekilde inceleyerek Osmanlı tarih yazınına getirdiği çığır açıcı katkıları nedeniyle aldı.

Törende konuşan Kadir Has Üniversitesi Mütevelli Heyeti Başkanı Nuri Has, "Kadir Bey’in tüm hayatı boyunca uğraştığı, en önem verdiği şey bilime, insanlığa ve eğitime verdiği hizmetti. Dolayısıyla her geçen gün Kadir Has Ödülleri daha iyi bilinen, tanınan ve değerli ödüller olarak sahiplerini buluyor.

Kadir Has Ödülleri topluma katkı sunan sayısız eğitim, kültür, sağlık ve spor projesini hayata geçiren kurucumuzun bu duyarlılığını yansıtan seçkin bilim ödülleri olarak 14 yıldır verilmeye devam ediyor. Bu yıl Kadir Has Üstün Başarı Ödülü, bu alanda yaptığı uluslararası düzeydeki büyük katkılar göz önünde tutularak Boğaziçi Üniversitesi'nden Prof. Dr. Şevket Pamuk’a verildi. Kendisini gönülden tebrik ediyorum. 14'ncü Kadir Has Gelecek Vadeden Bilim İnsanı Ödülü'nün sahibi de Değerlendirme Kurulu'nun oylarıyla, İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi'nden Doç. Dr. Emrah Safa Gürkan’a verildi. Kendisini tebrik ediyorum. Bundan sonraki çalışmalarında başarılar diliyorum" dedi.

KADİR HAS KİMDİR?

Değerli merhum işadamı Kadir Has Haliç bölgemize sağladığı faydaları anlatmakla bitmez, bölge halkının saygısını kazanan saygıdeğer işadamı Kadir Has yaptığı eserlerle ve çevreye sunduğu faydalarla insanların gönlünde fethedilmez bir yere gelmiştir.

İnsanlar yaptığı eserlerle anılır, “Ne yaparsan elle o gelir seninle sözü” biz insanoğlunun yaşam felsefesine katkı sunması açısından unutulmamalıdır. Tüm yaşantısı boyunca çalışarak gençlere eğitimde öncülük eden, merhum Kadir Has, ülkeye olan vefa borcunu kurduğu Kadir Has Vakfı (HASVAK) üzerinden hayır işlerini gerçekleştirmiştir.

Kadir Has (Hasoğlu); 20 Eylül 1921de Nuri-Zekiye Hasoğlu'nun çocukları olarak Kayseri'de dünyaya geldi. Hasoğlu ailesi Cumhuriyet'in ilk yıllarında Kayseri'den Adana'ya taşındı. Baba Nuri Has, Çukurova'da ticaretle meşgul oldu. Daha sonra, Türkiye'nin en büyük sanayicileri arasına girerek, Cumhuriyet'in ilk yıllarında Türkiye'nin ilk milli sanayici unvanını kazanan Nuri Has, "Milli Mensucat Fabrikası" ile daha sonra da Akbank'ın kurucuları arasında yer aldı.

Kadir Has, ilk öğrenimini Adana'da tamamladı. Orta öğrenim için İstanbul'a gönderilen Has, ortaokul ve liseyi Özel Bodı. 1942 yılında Boğaziçi Lisesi'nden mezun oldu ve Kayseri'nin tanınmış ailesi ve eşrafından olan Mehmet-Şehime Germirli'nin kızı Rezan hanım ile 1942 yılında evlendi, aynı dönemde iş hayatına da atıldı. Babasının izinden giderek girişimci ruhu, çalışkanlığı ve dürüstlüğüyle Adana'nın sayılı işadamlarından biri haline geldi.

1960 yılında İstanbul'a taşınan Kadir Has; burada ağırlıkla otomotiv sanayine yönelik işlerde birçok başarıya imza atarak, İstanbul'da da saygın lider iş adamları arasına girdi. Mercedes Otobüs ve Kamyon Fabrikası'nı kurdu ve bu kurumun uzun yıllar yönetim kurulu başkanlığı ve üyeliği görevini yürüttü. 1964 yılında Amerikalıların dünyaca ünlü "Coca Cola" firmasının Türkiye Temsilcisi olan Kadir Has, ülkemizdeki ilk Coca-Cola fabrikasını kurdu.

Koç ailesi ile Bursa'da Karsan adıyla Peugeot marka minibüs fabrikasının ortakları arasında yer aldı. Fransızların ünlü Michelin Lastikleri'nin Türkiye dağıtımcılığını üstlendi. Sabancı Ailesi'nden sonra Akbank'ın en büyük kurucu hissesine sahipti. İş hayatındaki başarılarının ardından, kendi deyişiyle; ülkesinden kazandıklarını yine ülkesine vermenin en büyük onur ve vefa borcu olduğuna inanan Kadir Has, "vatan borcunu" ödemek için 1980'li yıllarda sistemli bir şekilde özellikle eğitim alanında hayır işlerine ağırlık verdi. Babası Nuri Has'ı kendisine örnek aldı ve Nuri Beyin, "Bir okul yaptırmak, bin kişiyi hapishaneye düşmekten kurtarır" sözü, daima rehberi oldu.

1991 yılında eşiyle kurduğu Kadir Has Vakfı (HASVAK) ile başta eğitim ve sağlık olmak üzere, ülke kalkınmasına yönelik çok önemli hayır işlerini gerçekleştirdi. Vasiyeti gereği eşiyle tüm servetlerini adı geçen vakfa bağışladılar. 1992 yılında ilk kuruluş çalışmalarına başlanan, 1997 yılında ise resmen kurulan, kendi adını taşıyan üniversiteden "gerçekleşen en büyük hayali" olarak bahseden Kadir Has, 2007'deki vefatına kadar üniversitenin mütevelli heyeti başkanlığı görevini yürütmüştür.

1997 yılında, dönemin Cumhurbaşkanı Sn. Süleyman Demirel tarafından, Türkiye'ye yaptığı hizmetler nedeniyle kendisine "Devlet Üstün Hizmet Madalyası" verilmiştir. Ayrıca çeşitli kurumlardan yüzü aşkın teşekkür ödülleri ve belgeleri kendisine takdim edilmiştir. 1997'de Marmara Üniversitesi ve KKTC Lefke Avrupa Üniversitesi; 1998'de Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi; 1999'da Erciyes Üniversitesi tarafından Fahri Doktora beratları verilmiştir.

Kadir Has, 22 Mart 2007 tarihinde kalp rahatsızlığı nedeniyle kaldırıldığı Vehbi Koç Vakfı Amerikan Hastanesi'nde 86 yaşında vefat etti. Kayseri'de yapılmış olan 33.000 kişilik yeni stadyuma onun adı verildi. Stadın ismi Kadir Has Stadyumu oldu.