İSTANBUL

4 Mayıs 2017 günü  ‘’Ekmeğini bileğinin hakkıyla kazanan bıçak bileyicisi’’ başlıklı özel haberimde  el tezgahıyla sokak sokak esnafları dolaşarak bıçakları bileyen Kastamonulu Bileyici Ali Yılmaz ustayı tanıtmıştım size. Kısaca hatırlayacak olursak, 

‘’Bu işe ne zaman ve nasıl başladınız’’ dediğimde şunları anlatmıştı.

‘’Bir gün patronuma kızdığımda işi bıraktım ve o sıra bir iş arıyordum. Bir gün bir yerde otururken yanıma Malatyalı bir kişi geldi, bir kaç gün sohbetimizden sonra arkadaş olduk. Daha sonra bu arkadaşım memleketteki ürünlerini hasat etmek için köye gitmesi gerekiyordu ve onun olan bıçak bileyi makinesini emanet edecek bir yer arıyordu. Bu sohbetimiz üzerine onu bana emanet bırakabileceğini söyledim ve bana bileyi makinesini bırakarak memlekete gitti. Ben o yokken bu makine ile bıçak bileme işini denemeye başladım. İlk başlarda zorlandım hiç yapmadığım bir işti çünkü. Daha sonra ben de bu işe merak sardım. Bu arada arkadaşım memleketten döndü ve ben de bu işi yapmak istediğimi ona söyledim ve bir bileyi makinesi almak istediğimi söylediğimde bana kendisinin olan bu bileyi makinesini hediye etti. Tam 46 yıl oldu, o gün bu gündür ekmeğimi bu makineden ve bıçaklardan çıkarıyorum.’’

Ne kadar önemli bir iş yaptığını belki  Bileyici Ali Usta gibileri kaybettiğimizde anlayacağız. Çünkü çok farkında olmasak da bıçak insanoğlunun hayatında büyük yer tutar. Maalesef ki artık eskisi gibi bıçak biletenler kalmadı ve kullan at malzemelerle yapılanlar bir süre sonra atılıp yerlerine yenileri alınıyor. 

Haberim üzerinde konuşurken İsviçre’den çok değerli arkadaşım Gülercim, bana kendisinin yaşadığı bir gözlemi şöyle aktarmıştı. İsviçre’de böyle bir iş yapan bir şahıs, arabası ile yüksek köylere kadar çıkıp evlerden bilenecek bıçakları toplayıp, numaralandırıp bakımlarını yapıp bir kaç gün sonra bilenen ve kullanıma ilk günkü gibi hazır olan bıçakları tek tek sahiplerine ulaştırıyormuş. Medeni bir ülkede eski bıçakların tekrar bilenerek kullanılması bence çok güzel bir şey ve bu olayı arkadaşımdan duyduktan sonra bizim ülkemizdeki el tezgahı ile çalışan ve evinin ekmeğini kazanan bileyici Ali için hayıflanıp o bu dünyadan göçtükten sonra bu mesleğin tamamen yok olacağına üzülmüştüm. Ne kadar önemli bir iş yaptığını belki  bileyici Ali Usta gibileri kaybettiğimizde anlayacağız. Çünkü çok farkında olmasak da bıçak insanoğlunun hayatında büyük yer tutar. Mutfağa meraklı kişiler dışında sadece kurban bayramında aklımıza gelen bıçak bileme işlemi, restoranlar, kasaplar ve diğer yiyecek sektörleri için oldukça önemli bir konu aslında. Bıçak bilemek bence bir sanat işidir ve meslek erbabı kişiler tarafından yapılmalıdır. 

Bu eski haberimi Ali ustayı yad ederek sizlere hatırlatmak istedim çünkü geçtiğimiz günlerde Üsküdar’da yol kenarında bir minibüsün arkasında bir şeyler yapan biri gözüme takıldı. Ne yaptığını yakından görmek  için bir kaç adım geri gelerek yanına yaklaştım ve kendisine ‘kolay gelsin’ dileklerimi ileterek tanımak istediğimiz belirttim ve başladık konuşmaya. 30’lu yaşlarda lakabı ile adının Küçük Emrah olduğunu söyleyen bu kardeşim, küçük bir minibüsün arkasına bir bileyi makinesi koymuş ve kendisine belirlediği bir yere aracını park ederek etraftaki esnafların bıçaklarını bileyerek hizmet veriyordu. Minibüsün içine göz attığımda küçük bir bıçakçı dükkanı gibiydi aynı zamanda içeride yeni bıçaklarda bulunmakta idi. Kendisinin Malatyalı olduğunu ve babadan gelen bir eğitim ile bu mesleği uzun yıllardır yaptığını söyledi. Kendisinin Malatyalı olduğunu söyleyince bizim Ali ustamız aklıma geldi hatırlayacağınız gibi onun da bu mesleğe başlamasına vesile olan Malatyalı bir arkadaşı olmuş. İki bileyici hikayemizde de kişilerin Malatyalı oluşları karşısında düşünmeye başladım demek ki yöresel meslekler arasında yer alıyor bıçak bileyiciliği...

Emrah kardeşimizle konuşmayı sürdürdüğümde kendisini evli ve dört çocuk babası olduğunu öğrendim. O da evinin ve çocuklarının ekmek parasını bileğinin hakkı ile kazanan bir kardeşimiz. 

Siz bu mesleği yapan tek kişi misiniz? Dedim merakla kendisi de bana benim gibi çok kişi var ablacım dedi. Bunu duyduğuma çok sevindim çünkü Güler arkadaşımın anlattığı olayda olduğu gibi benim güzel ülkemde de böyle ustaların olduğunu bilmek ayrıca sevindirici...  

Daha sonra nerelerde çalışıyorsunuz? dediğimde ben hemen hemen bu civardaki bir çok yeri geziyorum dedi. Neredeyse tüm Anadolu yakasına o hizmet vermekte imiş. Evinin ve çocuklarının nafakası için kar kış demeden sokaklarda minibüsünün içinde değil de dışarda bıçak bileyerek hizmet veren bu kardeşime bol ve bereketli kazançlar dileyerek yanından ayrıldım. 

Yok olmaya yüz tutmuş bir meslek olarak gördüğüm bıçak bileyiciliği ile ilgili bir vatandaşımızın hem de araçla çalıştığına şahit olduktan sonra bu meslek için artık endişe duymaktan vazgeçtim. 

Sırtındaki el tezgahı ile yolları arşınlayan Bileyici Ali Usta ve aracı ile hizmet veren Emrah kardeşimiz gibi ustalara ve daha nicelerine bol kazançlar dilerim ki bu meslek yol olmaktan kurtulsun.