Afet ve deprem sonrası kurtarma ekiplerinin yetkinlikleri ve çabaları pek çok yurttaşın hayatını kurtarıyor. Kurtarma çalışmalarında ise ekiplerin eğitimli köpekleri de aktif rol alıyor. Konusunun uzmanı kişilerce aylar süren bir eğitimden sonra büyük bir özenle yetiştirilen arama kurtarma köpekleri felaket sonrasında depremzedelerin enkazdan kurtarılmasında önemli rol oynuyor. Arama kurtarma köpekleri, enkaz altındaki depremzedelerin bulunmasında teknolojik aletlerden çok daha başarılı sonuçlar veriyor.  Arama kurtarma görevlerinde kullanılacak köpekler henüz yavruyken özel testlerle seçiliyorlar. Yavrular 8 haftalık olduklarında K9 olmaları için eğitilmeye başlıyor. Bir yavru köpeğin K9 olabilmesi için bin saatlik bir eğitimi tamamlaması gerekiyor. İlk eğitimin tamamlanmasının ardından K9'lar özelliklerine göre ihtisas alanlarına ayrılıyorlar. Bazıları narkotik köpeği olarak eğitime devam ederken, bazıları da arama-kurtarma görevi için ayrı bir eğitimden geçiriliyor. Arama kurtarma eğitimine ayrılanlar da iz sürme, çığ altından kurtarma, selden kurtarma, yangından kurtarma, depremden kurtarma şeklinde uzmanlık alanlarına ayrılarak son bir eğitime tabi tutuluyor. Arama kurtarma K9'ları 8 yaşına geldiklerinde ise emekli oluyorlar.

AKUT bünyesinde 22 arama köpeği var

Derneğin faaliyetlerinin sürdürülebilirliği açısından iş birliklerinin önemli olduğuna değinen AKUT Arama Kurtarma Derneği Başkanı Zeynep Yosun Akverdi,  "Derneğimizin şu anda farklı eğitim seviyelerinde 22 arama köpeği var. Afyonkarahisar, Bodrum, Bursa, İstanbul, İzmir, Kuşadası, Manisa, Marmaris, Mersin, Trabzon ve Yarımada (Seferihisar ve çevresi) ekiplerimizde aktif Köpekli Arama Gruplarımız çalışmalarını sürdürüyor. Gerek eğitimler gerekse arama kurtarma çalışmalarında birçok ekipman ihtiyacı oluyor ve eskiyen ekipmanların süreç içerisinde yenilenmesi gerekiyor. Bu nedenle yaptığımız iş birlikleri çalışmalarımızı kolaylaştırıyor ve bize destek olan kurumlar sayesinde, gelecek süreçlerde insanlara sunacağımız hizmetlerin devamlılığı için ihtiyaç duyduğumuz kaynağı sağlayabiliyoruz. Bu noktada dünyanın öncü evcil hayvan mama şirketlerinden Royal Canin ile imzaladığımız iş birliğinin katkıları büyük” şeklinde konuştu.

Beslenme ihtiyaçları için dev iş birliği

AKUT Arama Kurtarma Derneği ve Royal Canin, AKUT bünyesindeki arama köpeklerinin beslenme dahil ihtiyaçlarının giderilmesine yönelik iş birliği protokolüne imza attı.  AKUT gönüllülerine destek sunarak insan yaşamına artı değer katan AKUT arama köpeklerinin ihtiyaçlarının karşılanabilmesine yönelik, AKUT ve Royal Canin iş birliğine gitme kararı aldı. İmzalanan iş birliği protokolü ile Royal Canin, AKUT arama köpeklerinin beslenme ihtiyaçlarını karşılarken AKUT bünyesinde bulunan sertifikalı, operasyonel arama köpeklerinin sayısının artırılabilmesi için gerekli olan desteği sağlama noktasında katkıda bulunacak. Ayrıca hayvanların insan hayatına sunduğu olumlu katkıları ön plana çıkarmak amacıyla çalışmalar yürüten Fransa merkezli Royal Canin Vakfı tarafından da arama köpeklerinin operasyonlar sırasında kullandıkları ekipmanların yenilenmesi için destek sağlanacak.

Derneklerin çalışmaları çok kıymetli

Kurulduğu 1968 yılından bu yana kedi ve köpeklere yönelik sağlıklı beslenme çözümleri sunan Royal Canin şirketi, hayvanların refah seviyesi ve yaşam kalitesinin artırılabilmesi amacıyla tüm dünyada beslenme uzmanları, hayvan yetiştiricileri ve veteriner hekimlerle ortaklıklar geliştirerek çalışmalar yürütüyor. AKUT ile gerçekleştirilen iş birliğinin, çalışmalarında önemli bir yer tuttuğunu ifade eden Çelikkol, “Özellikle deprem, kaza, sel veya çeşitli afet durumlarında hızlı ve etkin arama kurtarma operasyonları yürütülebilmesi ve bu yönde faaliyet gösteren sivil toplum kuruluşlarımızın desteklenmesi oldukça önemli. Şubat ayında hepimizi derinden yaralayan bir doğal afet yaşadık ve özel eğitimli, donanımlı köpeklerin arama çalışmaları sırasında insan hayatına ne denli olumlu ek katkılar sunduğuna yeniden tanık olduk. AKUT Arama Kurtarma Derneği ile gerçekleştirdiğimiz iş birliğimiz ile arama köpeklerimize ihtiyaç duydukları sağlıklı beslenmeyi sunabilmek ve ekipman desteğinde bulunabilmek bizler için büyük mutluluk. Royal Canin olarak birlikte bir yaşam paylaştığımız bu dünyayı, hayvanlar için daha iyi bir yer haline getirebilmek üzere büyük bir tutkuyla çalışmaya devam edeceğiz” diye konuştu.

Faaliyetler için destekçiler büyük önem taşıyor

Yapılan iş birliğine ilişkin değerlendirmelerde bulunan AKUT Arama Kurtarma Derneği Başkanı Zeynep Yosun Akverdi, “AKUT Arama Kurtarma Derneği olarak faaliyetlerimizi sürdürmemiz için destekçilerimizin olması büyük önem taşıyor. Ekibimizde yer alan köpeklerimiz yalnızca operasyon için eğitilen, operasyona giderken ihtiyaç halinde yanımıza aldığımız köpekler değil. Bizler nasıl AKUT’ta gönüllüysek, köpeklerimiz de öyle. Bu nedenle, Royal Canin ile imzaladığımız iş birliği bizim için çok kıymetli” dedi. Royal Canin Türkiye Ülke Müdürü Aslı Çelikkol ise “Hayvanlar, dünyamızı daha iyi bir yer haline getiriyor. Royal Canin olarak bu inanç doğrultusunda faaliyetlerimizi yürütüyor, hayvanlara daha iyi bir dünya yaratmak üzere çalışmalarımızı şekillendiriyoruz. AKUT bünyesindeki arama köpekleriyle ve etkin operasyonlarıyla ülkemiz için çok büyük bir değer. Royal Canin olarak varoluş amacımız ile birebir örtüşen bu iş birliğini gerçekleştirmekten dolayı mutluluk duyuyoruz” dedi.

Arama köpeklerinin ihtiyaçları karşılanacak

Deprem, sel gibi doğal afetlerde, büyük kazalarda ve dağ/doğa koşullarında doğru ve etkin arama kurtarma çalışması gerçekleştirmek, yaşanabilecek can kayıplarının en aza indirgenebilmesi için oldukça önemli. Arama köpeklerinin ise söz konusu çalışmalarda üstlendikleri kritik rol, giderek daha fazla bilinirlik kazanıyor. Araştırmalar, burunlarında sahip oldukları 200 milyondan fazla koku reseptörleri sayesinde, köpeklerin insanlara kıyasla çok daha güçlü koku alma yetenekleri olduğunu gösteriyor; bu ise özellikle doğal afet veya kaza sonrası kazazedelerin hızlı bir şekilde yerinin tespit edilebilmesinde eğitimli arama köpeklerin varlığının önemine işaret ediyor.   Arama köpekleri sayısız eğitim, sınav ve tatbikattan geçerek yaklaşık 1,5 yıllık süreçte yetiştiriliyor. Köpeklerin tam performans sergileyebilmesi ve her şeyi severek, isteyerek yapması için de hem ödül mekanizmasının olması hem de bakımlarının, tedavilerinin, doğru beslenme dahil günlük ihtiyaçlarının eksiksiz yerine getirilmesi gerekiyor. Royal Canin ve AKUT Arama Kurtarma Derneği arasında yapılan iş birliği kapsamında, Royal Canin ayırdığı global fon ile köpeklerin operasyonlar sırasında kullandıkları ekipmanların yenilenmesini sağlarken, AKUT köpeklerinin mama ihtiyaçlarını da karşılıyor. Diğer yandan AKUT’un doğa arama operasyonlarında görevlendireceği arama köpekleri için 2023 Kasım ayında düzenlenecek sınav etkinliğinin de sponsorluğu üstleniliyor.  

Hassas bir burun yapısına sahipler

Hassas bir burun yapısına sahip olan arama kurtarma K9'ları 5 metreye kadar enkaz altındaki insanların kokusunu alabiliyorlar. Ayrıca aranan kişilerin eşyalarını koklayarak da, kayıp kişiyi en kısa sürede bulabiliyorlar. Köpekler cinslerine göre farklı koku alma reseptörlerine sahipler. Alman kurt köpekleri ve Labrador Retriever'lar 200 ila 220 milyon koku alma reseptörüne sahiptirler. İnsan burnunda ise yaklaşık 5 milyon koku alma reseptörü bulunuyor.  İnsanlar bir kekin kokusunu rahatça alabilirler. Ancak köpekler çok daha fazlasını algılayabilir. Köpeklerin burun boşluğunun içinde bulunan Jacobsen organı, üst kesici dişlerin arkasındaki ağzın çatısına açılır. Jacobsen organından gelen sinirler doğrudan beyne gider ve burundaki sıradan kokulara tepki veren diğer sinirlerin aksine, bu sinir hücreleri genellikle hiç kokusu olmayan bir dizi maddeye tepki verir. Böylece köpekler insanların tespit edemediği kokuları da algılayabilirler.