reklam
reklam

AKRABA

Köşe Yazarı: NURCAN ÖZÜDURUK   Eklenme Tarihi: 10 Nisan 2022, Pazar - 22:08   Okunma Sayısı: 374213


Son zamanlarda insanlar tanımadıkları insanlara hitap ederken bu kelimeleri kullanıyor. Adı üzerinde tanımadığın bir insana, insan en yakınlarına hitap ettiği şekilde hitap eder mi?
Nedir bu sokakta gördüğün insana yakın akraba gibi hitap şekli?
Bir-kac dakika sonra ayrılacaksın ve belkide birdaha yüzünü bike görmeyeceğim insana bu şekilde hitap etmenin mantığı ne?

Geçenlerde bir bankada görevli memur benden önce işlemini yaptığı beyefendiye işlemi yapılıncaya kadar en az beş kez amca diye hitap etti. Banka memuru görüntü olarak şık giyimli, jöleli saçlı, modern kravatlı en fazla otuz yaşlarında bir genç adam. Müşteri ise gene oldukça bakımlı altmış yaş civarı bir beyefendi. Birde hiç siz demedi hep sen diye hitap etti. Tabiki amca denilince siz çok abes kaçardı. 
Müşteri memuru bu hitap tarzı için ikaz etmedi. Memnun veya değil bu tarz hitap şeklinden bilmiyorum. 
Fakat benim tarzım olmadığı için bilemiyorum.

Sıra bana gelince yan banyoda yaşlı bir hanıma da teyze diye hitap edilince iyice gerildim. Benim işlemimi yapan gene o amca diyen genç memurdu adına baktım yaka kartında adı Çağdaş idi, hafifçe gülümsedim. Demek ki adı ile kendisi farklı yerlerde geziniyordu. 

Işlem yapılırken gülümseyen bu genç memurun gülen gözlerindeki tebessümü söndürmek istemezdim fakat birisinin de oku ikaz etmesi gerekiyordu. 
Bana teyze demesine fırsat vermeden.
Siz niçin müşterilerinize teyze, amca, dayı diye hitap ediyorsunuz? Diye sordum. 
Genç Çağdaş arkadaşımızın yüzü allak bullak oldu sanki ona on yaş yaşlı duruyorsun veya ay sonunda işten atılacaksın demişim gibi rengi soldu.
Samimiyetten diyorum... dedi. 

Samimiyet için samimi olmak gerekiyor. Az önce giden beyefendiyi tanıyor musun? Diye sordum. 
Müşterimiz, özelden tanımıyorum.. dedi. 

Işte sorun da bu. Özelden tanımadığın bir kişiye bu şekilde hitap etmek doğru mu? Bak ailen adına Çağdaş vermiş birde. dedim.
Komşunun oğlunun adı babamın hoşuna gitmiş onun için vermişler. Dedi.
Yani senin adın Çağdaş sen Çağdaş değilsin o vakit, dedim. 

Genç adam diyecek bir söz bulamadı, kızardı, bozardı. Adım gibi biliyorum o da yanlış yaptığının bal gibi farkında. Sadece son zamanlarda tuhaf bir şekilde tanımadığımız insanlara hitap ederken beyefendi, hanımefendi denmesinin gerektiğini biliyor aslında. 
Eskiden yoldan müşteri alan kaptı kaçtı muavini bile teyze demezdi. Belki hanımefendi de demezdi ya ya hanfendi, ya da bayan diye seslenirdi. Bayan kelimesine ayrıca sınır oluyorum. Ülkede erkeklere bay deniliyor da kadına da bayan denir! Ben günlük hayatta hiç bay diye seslendiğini duymadım.

Düşünün bir bankanın bankoda görevli memuru bu şekilde hareket ederse, sıradan sokakta olan diğer insanlar nasıl hitap edecek?

Genç Çağdaş memurumuz belki alınmıştır bana fakat sakin kafayla düşününce ne kadar hakli olduğumu o da fark etmiştir.

Lütfen tanımadığınız kişilere; amca, dayı, teyze diye hitap etmeyin. Siz kelimesi ne kadar guzel bir kelimedir. Hem saygı hem mesafe hatırlatır insana. Sen kelimesi ise senli benli olmayı gerektirir.  
Beyefendi ve hanımefendi ise bir ünvan değil saygı, hürmet belirtisidir.

Saygı ve hürmetini kaybeden uluslar yozlaşır. Ayrıca biraz mesafe ve resmiyet her koşulda ıyidir. Kişinin nerede durması gerektiği hatırlatır. 

Ne olumsuzluk geliyorsa başımıza önümüze geleni aile ferdi sayıp, yakın gördüğümüz için geliyor. Bize yirmi santimden daha yakın olanlar kısaca sarılıp karşılaştığımız kişiler en yakınlarımızdır. Onlar bize sen diyebilir zaten onların bir şekilde yakını canı oluruz.

Diğer şekilde bir işyerinde veya sokakta tanıdığımız insanlar ile sadece tokalaşırız ve tokalaşırken birer kol mesafesi de uzakta dururuz. Bu mesafeyi herkes ile korumak her zaman medeni ilişkiler çerçevesinde zarurettir aksi halde fazla samimiyet, samimiyetsizlik getirir.

Nejla BILGIN 

reklam

MOBİL UYGULAMAMIZ

HABER ARŞİVİ


Yeşim Demir'le Rüya Yorumu


KÖŞE YAZARLARI

reklam
reklam