2021 yılı Mart ayının ikinci haftasından sonra İstanbul’un Marmara Denizi kıyılarında deniz yüzeyinde görülmeye başlanan Müsilâj (deniz salyası) olayı, gemi kaynaklı kirlilik olduğu görülmüştür.
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile Marmara Denizi’ne kıyısı olan belediyeler, ivedi tedbirle almkata ve almaya da devam etmektedirler. İBB ve Beyoğlu Belediyesi, ortak çalışma yaparak İstiklâl Caddesi Galatasaray Lisesi önünde bir sergi açmıştır.
Belediyelerin tespit ve açıklamaları
Halk arasında deniz salyası olarak bilinen müsilaj, beyaz ve açık kahverengi köpük şeklinde , akışkan, yapışkan sıvı olup deniz yüzeyinde yoğun olarak görülmektedir.
Müsilaja neden olan plankton patlaması, denizlerde bulunan mikroalglerin bahar aylarında sıcaklık, bulanıklık, hidrografi, ışık, ışığın istikrarsızlığı ve alg büyümesi için uygun ortam sağlayan gel-git hareketleri nedeniyle, sudaki besin maddelerinin (azot, fosfor gibi) aşırı üremesi sonucu gerçekleşen mevsimsel biyolojik bir süreçtir.
Aşırı üreyen algler, besin rekabeti sonucu strese girip suya salgı salgılarlar. Bu salgılar çoğunlukla polisakkaritler içerir ve bakterilerin oluşması için uygun ortam sağlarlar.
Aşırı gelişen algler zamanla ölmeye başlar ve bakteriler tarafından suda çözünmüş oksijen kullanılarak çürütülür. Bu durum sudaki çözünmüş oksijen miktarını düşürerek deniz ekosistemini olumsuz etkiler.
Marmara Denizi’nde müsilaj oluşması
Marmara Denizi gibi kapalı yerlerde su akışı çok kısıtlı olduğu için böyle alanlarda müsilaj oluşumu daha kolay meydana gelmektedir. Akıntı sistemleri, sıcaklık, tuz oranı gibi birçok ayrı koşul deniz salyası oluşumunda etkili olmaktadır.
Müsilaj olayı çok uzun sürmeyecek bir doğa olayı olup en fazla 1-2 ay içerisinde deniz suyunun tamamen ısınması ve mevsim sıcaklığının normal değerlere ulaşmasıyla ortadan kalkabilecek bir süreçtir.
Halkın bildirimleri, basında yer alan haberler, ve Deniz Denetim Ekipleri yapılan tespitler sonucunda Marmara Denizi’nin Avrupa ile Anadolu yakası kıyılarında yoğun miktarda müsilaj olduğu görülmüştür. Tabakanın türevleri hakkında bilgi edinebilmek amacıyla numuneler alınmıştır. Yapılan analizler sonunda düzenlenen raporlarda numunelerin içeriğinde hidokarbon türevli atık olmadığı görülmüştür. Bununla birlikte yaşanan bu sürecindeniz ekosistemine zarar vereceği bilinmektedir.
Müsilajın salyamsı ve yapışkan yapısı nedeniyle deniz yüzeyinde etkili bir şekilde toplanması mümkün olmamaktadır. Deniz yüzeyini temizleme tekneleri ve kıyı temizlik ekipleri temizleme faaliyetlerini sürdürmektedirler.
Müsilaj olayının önlenmesi için
*Alg patlamaları ve müsilaj olayının önlenmesi için deniz, nehir ve çaylara doğrudan giden atık su sistemlerine arıtma tesisleri kurulması hedeflenmektedir.
*Uzun vadede iklim değişikliğiyle mücadelenin etkin şekilde sürdürüleceği planlanmaktadır.
