Uçuk ve Sebepleri Değerli okurlarım; daha çok dudakların dış yüzeyinde ve burun kenarlarında görülen, halk arasında uçuk olarak bilinen ağrılı lezyonlar “herpes simpleks” virüsü nedeniyle oluşur. Bazı durumlarda uçuk hafif ateş ve kas ağrılarıyla birlikte görülür. Dudak üzerinde oluşan yaraların tıptaki adı “herpes labialis”dir. Çok nadiren ağız içinde, yanakların iç bölgesinde, diş etlerinde ve damak bölgesinde oluşabilir. Genellikle dudaklarda ve ağız çevresinde önce bir kaşıntı ardından bir kabarcıkla kendini gösteren uçuklar, içi sıvı dolu kabarcık şeklinde çıkar ve sonra da patlayarak yaraya dönüşürler. Ağrı ve acı veren, görünüm olarak da kişileri rahatsız eden uçuklar yemek yemeyi, konuşmayı, gülmeyi zorlaştırır. Pek çok kişi için uçuk sorunu tekrarlayan bir şikayettir. Uçuk bağışıklık sisteminin zayıflığından dolayı görülen bir hastalıktır. Bu durum genelde kişi hastalandığında, yetersiz beslendiğinde, yetersiz uyuduğunda ortaya çıkabilmektedir. Aşırı üzüntü, stres ve yorgunluk da uçuğun nedenleri arasında sayılabilir. Sadece insanlara özgü bir virüs türü olan herpes simpleks virüsleri genellikle küçük yaştaki çocuklarda uçuk oluşmasına yol açar. Uçuk virüslerinin HSV-1, HSV-2, HSV-3 gibi ayrı ayrı sınıflandırılan 8 türü vardır. Genital uçuklardan daha çok HSV-2 virüsünün, yüz bölgesindekilerden ise HSV-1 virüsünün sorumlu olduğu bilinmekle birlikte her iki virüs hem yüz hem genital bölgede uçuklara neden olabilir. Bir kere uçuk çıktıktan sonra bunun zaman içerisinde tekrarlama olasılığı oldukça yüksektir. Bazı kişilerde yılda iki – üç kez uçuk çıkar ancak virüsü kapmış olan bazı kişilerde ise uçuk hayatları boyunca sadece bir kez çıkar. Ek olarak virüsü taşıdığı halde vücutlarında hiç uçuk çıkmayan, virüsün hep ‘uykuda’ kaldığı kişiler de vardır. Uçuk virüsü sinir hücrelerinde uykuya geçtikten sonra bir daha yaşam boyu hiç aktifleşmeyebilir. Yine; genital uçukların ana nedeni vücuda uçuk virüsü bulaşmış olmasıdır. Genital uçuklara daha çok HSV-2 virüsü neden olur, ama yapılan son araştırmalar HSV-1 virüsünün de genital uçuğa neden olabildiğini göstermiştir. Yüz bölgesinde olduğu gibi genital uçuklarda ağrılı kabarcıklar ve yaralar şeklinde görülür. Ayrıca akıntı, ateş, halsizlik, baş ağrısı gibi başka belirtiler de uçuklara eşlik edebilir. Genital uçuk virüsleri, bu hastalığı olan bir kişiyle öpüşme ve cinsel ilişkiye girme (ağız yoluyla cinsel ilişki de dahil olmak üzere) sonucu bulaşır. Dolayısıyla sık cinsel partner değiştirenlerin veya korunmasız cinsel ilişkiye girenlerin virüsü taşıyan biriyle ilişkiye girme ve bu virüsü kapma olasılığı daha yüksektir. Üstelik virüs taşıyanlar, virüs hiç aktif hale gelmediyse bu virüsü taşıdıklarının farkında da olmayabilir. Çocuk sahibi olmak isteyen çiftlerde eğer genital uçuk virüsü varsa mutlaka doktor bu konuda uyarılmalıdır. Nadir de olsa genital herpes erken doğuma, düşüğe ya da bebekte enfeksiyona neden olabilir. (Devamı yarın)