Avrupa Birliği’nde (AB) nüfus oranına göre yeni tip koronavirüs (Kovid-19) kaynaklı ölüm oranlarının en yüksek seyrettiği Belçika’da kontrollü normalleşme sürüyor.

AA muhabirinin derlediği bilgilere göre, Belçika, kıtada Kovid-19’dan en fazla etkilenen ülkeler arasında yer alıyor.

Kovid-19 görülen ülke ve bölgelerdeki yeni vakalara ilişkin verilerin derlendiği "Worldometer" internet sitesinde yer alan bilgiye göre Belçika, San Marino’nun ardından nüfusuna oranla Kovid-19’dan en fazla etkilenen ülke konumunda bulunuyor.

Belçika'da ilk vaka

Belçika’da resmi olarak ilk Kovid-19 vakası şubat başında görülse de, uzmanlar virüsün AB’nin başkentine aralık ayında ulaşmış olabileceğine işaret ediyor.

Doktorlar, aralık ayında tedavi ettikleri bazı hastalarda geriye dönük baktıklarında Kovid-19 semptomu gözlemlediklerini ancak o dönemde test imkanı olmadığı için tanı koyamadıklarını itiraf etmişti.

Bu nedenle Belçika'nın ilk resmi Kovid-19 vakası, 4 Şubat'ta Çin'in Vuhan kentinden tahliye edilen 9 Belçika vatandaşından birinde tespit edilmişti.

Söz konusu kişi, askeri hastanede tedavi gördükten sonra taburcu edilmiş, Belçika’da vaka sayıları düşük seyretmişti.

Karnaval dönüm noktası oldu

Kovid-19, Çin’in Vuhan kentinde ortaya çıktıktan sonra diğer Asya ülkeleri ve İran’a sıçradığı şubat sonunda, Belçika Federal Kamu Sağlığı Ajansı, “virüsün bir tür gribe benzediğini” ülkeye tehdit teşkil etmediğini, ilave tedbirlerin gerekli görülmediğini açıkladı.

Bunun ardından, tüm ülke 22 Şubat ve 1 Mart tarihlerini kapsayan Karnaval tatiline girdi.

Bu dönemde ülkesini ziyaret eden çok sayıda Belçika’da yerleşik yabancının geri dönmesi virüsün yayılmasını önemli ölçüde hızlandırdı.

Öyle ki, 2 Mart'ta İtalya’dan dönen 6 kişide Kovid-19 tespit edildiği açıklanan Belçika'da, bir hafta içinde, yani 9 Mart'ta, vaka sayısı 239'a fırladı.

İlk ölüm 11 Mart’ta

Belçika ilk ölümle 11 Mart'ta karşılaştı. Bu günde vaka sayısı 267 olarak açıklandı.

Ülkede salgının ivme kazanmasıyla bir ay içinde vaka sayısı 28 bine çıktı, ölü sayısı ise 3 bin 500’e yaklaştı.

Salgın tepe noktasına nisan ortasında ulaştı. 15 Nisan’da vaka sayısı 24 saatte 2 bin 454 artarak 34 bine yaklaştı.

Huzurevlerindeki yaşlılar kaderlerine terk edildi

Ülkede ölüm oranlarının yüksek seyretmesinin ana nedeni huzurevlerinde kalan yaşlılara gerekli sağlık hizmetinin sunulmaması olduğu değerlendiriliyor.

Belçika'da Kovid-19 nedeniyle yaşamını yitiren 9 bin 505 kişinin yüzde 51'i huzurevlerinde kalanlar oluşturdu.

Hastane kapasiteleri dolmaya başlayınca, Belçika Yaşlılık Hastalıkları Bilimi Enstitüsü, kronik hastalığı bulunan ve Kovid-19’a yakalanan yaşlı kişilerin hastanelere gönderilmemeleri ve huzurevlerinde tutulmaları yönünde bir tavsiye mektubu yayımladı.

Buna ilaveten, ülkedeki tıbbı malzeme eksikliği nedeniyle huzurevlerinde yeterli önlemler alınmadı.

Federal bir yapıya sahip Belçika'da Flaman bölge yönetimi, huzurevlerinde zamanında ve yeterli test yapılmadığı, çalışanlara yeterli maske dağıtılmadığı gerekçesiyle eleştirilerin odağında yer aldı.

Federal yapı tedbirleri geciktirdi

Salgın Belçika’yı vurduğunda geçici hükümetle yönetilen ülke kısa sürede karar almakta zorluk çekti.

Sağlık krizinin etkilerinin derinleşmesiyle Sophie Wilmes başbakanlığında özel yetkilerle donatılmış hükümet kuruldu. Ancak, federal yapı nedeniyle, hükümet yine etkili tedbirler almakta güçlük çekti.

Başbakan Wilmes, görevi devraldıktan sonra, 13 Mart’tan 3 Nisan'a kadar ülke genelinde okulları kapatıp, tüm kültürel ve spor etkinliklerini iptal etti. Kafe ve restoranlar kapatılırken, market ve eczaneler açık kaldı.

Önce 19 Nisan'a daha sonra da 3 Mayıs’a kadar uzatılan tedbirler kapsamında, vatandaşların zorunlu olmadıkları durumlarda evlerde kalmaları, sadece spor yapmak, markete ve eczaneye gitmek için dışarı çıkmaları istendi. Sosyal mesafe kurallarına uyabilen şirketler çalışmaya devam ederken, ülkede toplu taşıma araçları da neredeyse boş hizmet vermeye başladı.

Sağlık sistemi yetersiz kaldı

Belçika da diğer AB ülkeleri gibi salgına hazırlıksız yakalandı. Ciddi anlamda tıbbi malzeme eksikliği yaşanan ülkede aynı zamanda hastanelerdeki yatak sayısı ile yoğun bakım ünitelerinin kısıtlı kapasitesi sağlık krizini derinleştirdi.

Maske eksikliğinin yanı sıra düşük test kapasitesi de virüsün yayılımını hızlandırdı.

Ülkede kronik sorun haline gelen doktor ve sağlık personel sayısındaki yetersizlik ise virüs döneminde iyice açığa çıktı.

Mevcut durum ve normalleşme adımları

Belçika'da 3 Haziran'da Kovid-19 vakası sayısı 59 bine yaklaşırken, ülkede salgının başlangıcından bu yana ölenlerin sayısı 9 bin 505'e yükseldi.

Ülkede normalleşmenin ilk aşamasına 4 Mayıs'ta, ikinci aşamasına 18 Mayıs'ta geçildi. Okullar, sıkı tedbirlerle kademeli olarak tekrar eğitim öğretime başladı.

Halihazırda müzeler ve hayvanat bahçeleri de gerekli önlemleri almak ve bilet satışlarını internetten yapmak kaydıyla kapılarını ziyaretçilere açtı. Aynı koşullar altında kütüphaneler de hizmet verebiliyor.

Kuaförlerin randevuyla müşteri kabul ettiği ülkede, düğün ve cenaze törenleri azami 30 kişinin katılımıyla yapılabiliyor. Pazar yerleri de sosyal mesafe kurallarına uyularak açıldı. Spor kulüplerinde en çok 20 kişiyle ve açık havada antrenman yapılabiliyor. İş yerlerinde uzaktan çalışma esas alınıyor.

Diğer taraftan İçişleri Bakanlığı, aile ziyareti olduğunu kanıtlamak kaydıyla Belçikalıların Lüksemburg, Almanya ve Hollanda'ya geçiş yapabileceğini duyurdu.

Belçika Ulusal Güvenlik Konseyi, bugün tekrar bir araya gelerek bir sonraki aşamanın kurallarını belirleyecek. Bir sonraki aşamaya en erken 8 Haziran'da geçilecek.

Bu tarihte Belçika’da restoran ve kafelerin açılması bekleniyor. İç turizmin ise 15 Haziran’dan sonra canlanması öngörülüyor.

Belçika’daki ağır bilançonun ana nedenleri arasında federal yapı nedeniyle karar mekanizmasının ağır işlemesi, virüse karşı başta sıkı tedbirler alınmaması, Avrupa’da nüfusu en yoğun ülke olması, sağlık sektöründe kapasite eksikliği sayılıyor.

Diğer taraftan, halkın tecrit kurallarına genel anlamda riayet etmesi, hükümetin gecikmeli de olsa katı tedbirler alması, ülkede virüsün yayılma hızında düşüşe neden oldu ve Belçika normalleşme yönünde hızlı adımlar atmaya başladı.