Sosyal medyayı kullanarak Türkiye'nin dört bir yanından aldığı siparişleri yetiştirmeye çalışan kalemkar Tuncay Belen, işini büyük bir sabır ve incelikle yapıyor. Teknolojinin gelişmesiyle birlikte tüm mesleklerde olduğu gibi kalemkarlığın da yok olabileceğini vurgulayan Tuncay Belen, gençlerin bu iş ile uğraşmalarını istiyor.

Hayatının büyük bir kısmın Kapalıçarşı da geçiren Tuncay Belen kalemkarlık mesleğini eniştesinin yanında öğrenmiş. Liseye başlamadan 1977 yılında bu mesleğe başlayan Belen, “Ortaokul’da yaz aylarında geliyordum eniştemin yanına. Çırak olarak çalışıyordum. Kalemle çizime ve yazı yazmayı seviyordum . Okumayınca da bu mesleği yaptım. O yıllılardan sonra bu yana mesleğimi devam ettiriyorum “dedi.

Ortağı Cevat Taşdemir’inde kalemkarlığı eniştesinden öğrendiğini ve yıllardır birlikte çalıştıklarını söyleyen Tuncay Belen, Ortaokul yıllarından önce de Kapalıçarşı’ya geldiklerini zamanlarının büyük çoğunluğunu burada geçirdiklerini belirtti. Şu anda çalıştıkları dükkanda 3 yıldır bulunduklarını ifade eden Belen, önceki dükkanlarından kiraların yüksek olması nedeniyle taşındıklarını söyledi.

“BİZİM YAPTIĞIMIZ TAKI MODELLERİNİ TÜRKİYE’DE YAPAN YOK”

Gelişen teknolojiyle birlikte makinalaşmanın işlerine olumsuz yansıdığının altını çizen Tuncay Belen. eskiden işlerinin daha yoğun olduğunu belirtti. Geçmiş yıllarda işlerin çok daha yoğun olduğunu belirten Kalemkar Belen şunları söyledi. Eskiden en çok yazı yazardık. Esnaftan gelen yazıları yazardık alyans, künye, kolyelerin üzerine istenilen her şeyi yapardık. Ama artık makinalar olduğu için onlara yazdırıyorlar. İşlerimiz azalınca bizlerde farklı işler yapmaya başladık çünkü kalemkarlığı çok iyi biliyoruz. Artık özel tasarım erkek yüzükleri ve bayan kolyeleri yapıyoruz. Ancak bu modeller çarşıda kimsenin yapamayacağı modeller. Bizim yaptığımız takı modellerini Türkiye’de yapan yok. Bize yakın yapan yok. Çünkü bizim yaptığımız her model farklı. Siparişlerimiz daha çok internet üzerinden geliyor. Türkiye’nin her yerine istenilen şekilde istenilen tasarımları yapabiliyoruz.

“KALEMKARLIK HAKKAKLIK SANATINDAN GELİR”

Kalemkarlık mesleğinin hakkaklık sanatından geldiğini vurgulayan Belen, Hakkaklığında, maden üzerine oymadan geldiğini ifade etti. mesleğin zor olduğunu dile getiren Kalemkar Tuncay Belen, “devamlı üzerine çalışma ve çaba isteyen bir iştir. Hemen öğrenilmez. Bizler kaç yıllık usta olduğumuz halde yeni yeni şeyler öğrenmeye başlıyoruz. Kalemkarlık esasında hakkaklıktır. Fakat Kapalıçarşı'da kalemkarlık denmiş bu işe. Kalemkarlık normalde camilerde tavanlara, çinilere vesaire işleme yapanlara deniyor. Hakkaklık dediğimiz ise maden üzerine oymadır. Eskiden mühürler vardı kişilere özel, o mühürleri yapan kişilere Hakkak denirdi. Biz de onların devamıyız aslında. Fakat Kapalıçarşı'da kalemkar deniyor bize dedi. Kalemkarlığın büyük bir özveri ve sabır gerektirdiğini belirten Belen, çırak yetiştiremediklerini zamanla gençlerin işi bıraktıklarını söyledi.

“KALEMKARLIK KAYBOLMAYA YÜZ TUTMAYA MESLEKLER ARASINDA”

Kalemkar Cevat Taşdemir ise , Çocukluk çağından beri Kapalıçarşıda ortağı Tuncay Belen ile birlikte büyük bir dostluk içinde çalıştıklarını belirtti. Taşdemir, kalemekarlığın geçmiş yıllarda daha fazla yorucu ve yıpratıcı olduğunu şimdilerde ise daha zevkli olduğunu vurguladı. Altın ve gümüş üzerine istenilen yazı ve resimleri yaptıklarını söyleyen Cevat Taşdemir şunları ifade etti: Erkekler daha çok şövalye yüzükleri istiyorlar. Bayanların takı yönünden tercihi kolye oluyor. Monogram kolyeler talep ediliyor. Gümüş olarak sattıklarımız 500-600 TL civarında değişiyor. Daha çok gümüş üzerine isteniyor. İstenilen çizim ve modelleri getiriyorlar bizlerde yazıp çiziyoruz.Mesai saatlerimiz ise sabah 7 ve 8 arası başlarız. 4 gibi işimizi bitiririz. Cumartesi günberide çalışıyoruz. Ancak Pazar günleri zaten çarşı kapalı oluyor. Bu meslek genç yaşta öğrenilmeli. Belli bir yaştan sonra zor olur. Kalemkarlık en çok gözleri bozuyor. Mercekle çalışıyoruz. Çırak yetişmediği için kalemkarlık kaybolmaya yüz tutmaya meslekler arasında. internet satışımızla hepimiz ilgileniyoruz.

“GENÇLER YETİŞMİYOR”

Kapalıçarşı'da çok iyi kalemkarların olduğunu fakat hem sayılarının azaldığını hem de yeni ustalar yetişmediğini vurgulayan Belen, "Yeni kalemkar bizim yanımızda yok maalesef, başka yerlerde de yeni kalemkarlar yetiştiğini sanmıyorum çünkü öyle çok usta kalmadı. Birkaç tane çok iyi usta var. Kapalıçarşı'da, beş altı kişi var ama yanlarında yeni gençler yetiştiğini sanmıyorum. Bizden başka bu işi her anlamda yapanların sayısı da çok az. Birkaç kalemkar var ama belli işler yapıyorlar. Yani desen atan desen atıyor, yazı yazan yazı yazıyor, hepsini birden yapabilen ustalar çok yok." dedi.

“SİPARİŞLER İNTERNET ÜZERİNDEN”

Tuncay Belen, bir çok alanda olduğu gibi kalemkarlıkta da hızlı, kolay ve çok iş yapmak için lazer sistemleri gibi teknolojik aletlerle çalışmanın daha çok tercih edildiğine değinerek, "Eski insanlar biliyor bu işi ama yenilerin pek haberi yok. Kalemkarlığın ne olduğunu bilmiyorlar. Biz de şimdi interneti kullanarak kendimizi tanıtmaya çalışıyoruz ve bu sayede çok insana ulaşabiliyoruz. İnternet sayesinde fiziken bizden çok uzakta olan insanlara bile kolayca ulaşabiliyoruz." ifadelerini kullandı.Kendi ismiyle marka kurup, sosyal medya paylaşım sitelerinde hesaplar açan Belen, bu sayede çok daha fazla insana ulaştıklarını söyledi.

KUTU ŞEKLİNDE VERİLEBİLİR?

KALEMKAR NEDİR?

Kalemkar adından da anlaşılacağı üzere kalem kullanılarak yapılan bir meslek. Kalemkar ne yapar derseniz, kalem ve türevlerini kullanarak nakış ve süsleme yapar. Duvara da yapabilir değerli madene de…

Dünyanın en eski mesleklerinden biri olan kuyumculuk mesleğinin alt dallarından biri olan kalemkârlık, sadekarın ya da sektördeki diğer imalat yöntemleri ile imalatı bitmiş olan ziynet eşyalarının ilgili yerlerini elle ya da makine ile geometrik şekil ve desen aktarma sanatıdır.

Kalemkârlık, ustalık ve dikkat isteyen mesleklerden biri olup kısaca kuyumculuğun ressamlığı da denilebilir. Nasıl ki bir ressamın işlediği bir konu tecrübe ve yetenekleri ile kâğıt üzerinde değer kazanıyor ise kalemkârın yaptığı işlem de bir takı yüzeyini işleyerek, takının albenisini artırarak takıya değer kazandırmaktır. Bu iş kolunda faaliyet gösteren kişilerde mesleki yeterliliklerin yanında geometri ve teknik resim becerilerinin olması da gerekmektedir.

Kalemkârlıkta, diğer mesleklerde olduğu gibi gelişen teknolojiye paralel olarak makineleşme zamanla meslek içerisinde ki yerini almış ve birtakım değişiklikler kaçınılmaz olmuştur. İlk zamanlarda çeşitli çelik kalemlerle kişisel deneyim ve tecrübelerle takı yüzeyine süsleme yaparken zamanla bazı işlemler makineler yardımı ile daha kolay ve hızlı bir şekilde yapılmaya başlanmıştır.

Kalemkârlıkta ister el işçiliği isterse makine kullanımı olsun kalitenin sağlanması için, bu meslek dalında çalışacak kişilerin iyi gözlem yaparak bütünü görebilme yeteneğinin, hayal gücünün ve becerilerin birlikte kullanabilme yeteneğinin olması gerekir.

Bu alanda eğitim alan bireyler, sektörde aranır bir eleman olmak için kendilerini, mesleki becerilerin yanında yaptıkları bir işlemde sanatsal değeri ifade eden resim bilgisi ile birlikte yetiştirmeleri gerekir.